Opadanie powiek (ptoza) to obniżenie wysokości całej powieki górnej wynikające z osłabienia mięśni unoszących powiekę. Może dotyczyć jednej lub obu powiek. Jeśli występuje w niewielkim stopniu, stanowi jedynie defekt estetyczny. Jednak w sytuacji, kiedy zaczyna ograniczać pole widzenia (gdy powieka przesłania co najmniej 2 mm tęczówki oka), konieczne jest wykonanie zabiegu medycznego.
Opadnięta powieka – przyczyny
Wbrew pozorom opadanie powiek nie wynika z pojawienia się nadmiaru skóry. Ptoza może mieć podłoże genetyczne lub zostać nabyta. Najczęściej wiąże się jednak z wiekiem pacjenta (przeważnie dotyka osób starszych). Poza tym wśród przyczyn opadających powiek wskazuje się czynniki:
- miogenne (związane z nieprawidłowym rozwojem mięśnia dźwigacza powieki),
- mechaniczne,
- pourazowe,
- neurogenne,
- rozcięgnowe (ptoza inwolucyjna).
Ponadto ptoza bywa spowodowana porażeniem nerwu okoruchowego lub może być zwiastunem choroby mięśni (np. dystrofii mięśniowej).
Na czym polega opadnięcie powieki?
Opadnięta powieka u dorosłego objawia się przeważnie w wieku podeszłym. Negatywnie wpływa na codzienne funkcjonowanie, zwłaszcza czytanie i chodzenia, wywołuje bóle głowy, a w skrajnych przypadkach prowadzi do niedowidzenia. Z kolei opadanie powiek u dzieci (tzw. ptoza wrodzona) w pierwszych latach życia zakłóca rozwój widzenia. Źrenica zostaje bowiem przysłonięta przez powiekę, co wywołuje stan niedowidzenia, a ponadto może też wpływać na deformację kręgosłupa w odcinku szyjnym.
Ptoza – kiedy ją leczyć?
Jeżeli powieka zaczyna zasłaniać źrenicę i zmniejszać pole widzenia, konieczne jest jak najszybsze przeprowadzenie operacji. Rodzaj zabiegu dobieramy razem z pacjentem w zależności od wyniku badania przedoperacyjnego. Podczas wstępnej konsultacji ocenie podlegają między innymi funkcja dźwigacza powieki górnej i wysokość szpary powiekowej. Lekarz przeprowadza również szczegółowy wywiad, aby zebrać informacje o ewentualnych obciążeniach dziedzicznych i historii przeprowadzonych wcześniej zabiegów operacyjnych oczu, ich okolic i głowy.
Zabieg operacyjny opadających powiek
Celem operacji ptozy jest poszerzenie pola widzenia, czyli poprawa funkcji wzrokowych, a ponadto poprawa estetyki oczu i uzyskanie młodszego wyglądu ich okolic. Zabieg wykonuje się w znieczuleniu miejscowym (dorośli) i ogólnym (dzieci). Średnio trwa od 1-3 godzin, choć czas przeprowadzenia procedury zależy od stopnia skomplikowania ptozy, a także liczby operowanych powiek. W trakcie zabiegu wykonuje się zabiegi naprawcze rozcięgna dźwigacza powieki oraz podwieszenie powieki na mięśniu czołowym. U osób starszych, z obecnym zwiotczeniem skóry powiek, można podczas jednego zabiegu skorygować ptozę i wykonać blefaroplastykę.
Po zabiegu konieczne jest zgłaszanie się na badania kontrolne. Szwy są najczęściej usuwane po 7-14 dniach.