Jak przebiega operacja zeza u dorosłych? Ile kosztuje?
Zez należy do schorzeń oczu nie tylko odczuwalnych dla pacjenta i stwarzających zagrożenie dla funkcjonowania narządu wzroku, ale także mocno widocznych dla otoczenia. Z tego względu wiele osób przechodzi chirurgiczną korekcję nieprawidłowego ustawienia gałek ocznych już w dzieciństwie. Jeśli jednak taka operacja nie została przeprowadzona lub zakończyła się niepowodzeniem, zez może występować również u dorosłych pacjentów. Czasem zdarza się, że schorzenie to pojawia się u pacjenta dopiero w wieku dorosłym. W każdym z tych przypadków warto rozważyć leczenie operacyjne. Należy jednak pamiętać, że jeżeli mamy do czynienia z zezem niewyleczonym w dzieciństwie, szanse na sukces w wieku dorosłym są bliskie zera – oko nie będzie widzieć, a operacja ustawienia oka na wprost prawdopodobnie się nie powiedzie. Inaczej w przypadku zeza spowodowanego np. zaćmą w wieku podeszłym. Niekiedy zdarza się, że w oku rozwinie się zaćma. Obniża się wtedy ostrość wzroku i ujawnia się zez, kiedyś niewidoczny. Ustawienie oka poprawi wtedy operacja usunięcia zaćmy, a nie operacja zeza. Widać zatem, że każdy przypadek musi być rozpatrywany indywidualnie.
Operacja zeza – czy warto decydować się na nią w wieku dorosłym?
Aby zrozumieć istotę zeza, należy uświadomić sobie, że oko ustawia się na wprost tylko wtedy, kiedy dobrze widzi. Jeżeli w oku istnieje niedowidzenie, czyli oko nie umie patrzeć, niejako automatycznie ustawia się nie tak, jak powinno. Towarzyszy temu wiele zjawisk dodatkowych, które pojawiają się w mózgu, np. tłumienie obrazu. Mózg chce „wyłączyć” chore oko. Jeżeli proces ten nie zostanie odwrócony do 7. roku życia za pomocą ćwiczeń wzrokowych, noszenia okularów, zasłaniania oka czy operacji (najczęściej tylko zastosowanie tych wszystkich technik łącznie daje dobry efekt), żadna z tych metod nie zadziała w wieku dorosłym.
Jak przebiega operacja zeza?
Chirurgiczne leczenie zeza polega na wzmocnieniu (skróceniu, pofałdowaniu) lub osłabieniu (częściowym przecięciu/usunięciu) mięśni zewnątrzgałkowych – w zależności od tego, czy korygowany jest zez rozbieżny, czy zbieżny. Jeśli u pacjenta występuje zez porażenny, będący skutkiem urazu bądź choroby (np. miastenii, guzów bądź schorzeń neurologicznych), niezbędna może okazać się transpozycja mięśni, czyli zmiana kierunku ich oddziaływania i modyfikacja miejsca przyczepu mięśnia. W zależności od potrzeb w ramach jednego zabiegu operuje się jeden, dwa lub trzy mięśnie. Jeśli interwencja chirurgiczna potrzebna jest w obu gałkach ocznych, przeprowadza się dwie osobne operacje w pewnych odstępach czasu.
Interwencja chirurgiczna wykonywana jest w znieczuleniu ogólnym, czyli pod narkozą. Z reguły nie wymaga hospitalizacji pacjenta – po kilku godzinach od operacji jest on wypisywany do domu. Osoby przygotowujące się do operacji zadają często pytanie, czy operacja zeza boli – ze względu na fakt, że pacjent jest usypiany, w czasie zabiegu nie odczuwa on żadnych dolegliwości. Natomiast w okresie gojenia oka po operacji może odczuwać ból i dyskomfort, który jednak z czasem ustępuje.
Operacja zeza – powikłania
Ze względu na fakt, że podczas chirurgicznej korekcji zeza okulista nie wykonuje żadnych czynności wymagających wprowadzania narzędzi chirurgicznych do wnętrza gałki ocznej, inwazyjność zabiegu ulega zmniejszeniu. Bezpośrednio po zabiegu pacjent może odczuwać ból, swędzenie, pieczenie i podrażnienie oka. Może pojawić się również krwiak, obrzęk i zaczerwienienie w obrębie tkanek. Dodatkowy dyskomfort wiąże się z obecnością szwów pooperacyjnych, które z czasem ulegają rozpuszczeniu, jednak na początku mogą dodatkowo podrażniać oko. Do spotykanych powikłań należy nawrót zeza po pewnym czasie od operacji – wymaga on wówczas kolejnej interwencji chirurgicznej. Innym potencjalnym ryzykiem jest wystąpienie zeza rozbieżnego u pacjentów z operowanym zezem zbieżnym, co wynika z zaburzeń w koordynacji na linii oko–mózg.
Ile kosztuje operacja zeza u dorosłych?
Operacja zeza jest zabiegiem ambulatoryjnym, dlatego wykonywana prywatnie nie odbiega cenowo od innych metod leczenia chirurgicznego przeprowadzanych w klinikach okulistycznych. Co więcej, jej koszt może okazać się niższy niż np. niektórych zabiegów usunięcia zaćmy z wszczepieniem zaawansowanych technologicznie sztucznych soczewek. Zabieg może być również refundowany – NFZ pokrywa w 100% koszty operacji zeza. Ile zwolnienia przysługuje pracownikom, studentom lub uczniom, którzy zdecydują się na korekcję schorzenia? Choć pełne gojenie operowanego oka trwa nawet do 6 tygodni, to powrót do obowiązków zawodowych możliwy jest nawet w ciągu 7-14 dni od przeprowadzonej interwencji.