Skrzydlik

Skrzydlik (łac. pterygium) jest schorzeniem, które charakteryzuje się nietypowym rozrostem spojówki, czyli cienkiej błony pokrywającej gałkę oczną. Ten rozrost przyjmuje najczęściej kształt trójkąta, przypominającego skrzydło, od czego właśnie pochodzi nazwa choroby. Najczęściej dotyczy jednego oka, choć może wystąpić także obustronnie. Szczególnie narażone są osoby często przebywające na świeżym powietrzu. Nieleczony skrzydlik może powodować dyskomfort, a nawet pogorszenie widzenia.

Rodzaje skrzydlika – dlaczego warto je znać?

Znajomość różnych rodzajów skrzydlika jest istotna, ponieważ wpływa na wybór odpowiedniej metody leczenia i umożliwia skuteczniejsze zapobieganie powikłaniom. Wyróżnia się kilka odmian skrzydlika:

• Pierwotny – gdy zmiana pojawia się po raz pierwszy.
• Nawrotowy – gdy choroba powraca pomimo leczenia.
• Stacjonarny – gdy narośl nie zmienia swojego rozmiaru przez długi czas.
• Progresywny – szybko narastający, zajmujący coraz większą część rogówki.
• Prawdziwy – mocno połączony z rogówką całą powierzchnią.
• Rzekomy – połączony z rogówką tylko na wierzchołku zmiany.

Znajomość tych typów pomaga dobrać właściwą metodę leczenia, dostosowaną do przebiegu choroby.

Przyczyny powstawania skrzydlika

Za główne przyczyny powstawania skrzydlika uznaje się narażenie oczu na szkodliwe czynniki zewnętrzne, szczególnie promieniowanie UV, kurz, suche powietrze czy wiatr. Kluczowa jest ochrona oczu, zwłaszcza przed promieniowaniem UV. Ważną rolę mogą także odgrywać predyspozycje genetyczne. Najbardziej narażone są osoby pracujące na zewnątrz lub uprawiające sporty wodne.

Objawy – na co warto zwrócić uwagę?

Do typowych objawów skrzydlika zalicza się:

• zaczerwienienie oka,
• uczucie podrażnienia lub obecności ciała obcego,
• swędzenie,
• nadmierne łzawienie,
• stopniowe pogorszenie widzenia.

Ignorowanie tych symptomów może prowadzić do poważniejszych konsekwencji zdrowotnych.

Leczenie skrzydlika – nie zawsze potrzebny jest zabieg

W pierwszym etapie leczenie jest zachowawcze i polega na stosowaniu kropli nawilżających oraz przeciwzapalnych. Ważna jest również ochrona oczu przed czynnikami drażniącymi, na przykład poprzez stosowanie okularów przeciwsłonecznych.

Kiedy skrzydlik się rozrasta, powoduje znaczny dyskomfort lub zaczyna przesłaniać rogówkę, konieczne jest leczenie chirurgiczne.

Kiedy operacja jest konieczna i jak wygląda zabieg?

Operacja usunięcia skrzydlika jest stosunkowo krótkim zabiegiem, zwykle trwającym około 30 minut, wykonywanym ambulatoryjnie, dzięki czemu pacjent może wrócić do domu jeszcze tego samego dnia. Zabieg polega na usunięciu narośli i przeszczepie spojówki, co zmniejsza ryzyko nawrotu.

Operacja jest szczególnie zalecana, gdy:

• zmiana powoduje istotne pogorszenie ostrości wzroku,
• pacjent odczuwa duży dyskomfort lub ból,
• istnieje ryzyko trwałego uszkodzenia rogówki.

Możliwe powikłania po zabiegu – jak często występują?

Operacja skrzydlika jest uważana za bezpieczną, ale jak każda procedura chirurgiczna, niesie ze sobą pewne ryzyko. Najczęściej występujące powikłania, takie jak infekcja, nawroty czy bliznowacenie, są stosunkowo rzadkie – dotyczą kilku procent operowanych pacjentów. Większości z nich można skutecznie zapobiegać poprzez odpowiednią pielęgnację pooperacyjną.

Profilaktyka – jak uniknąć skrzydlika?

Najważniejszym elementem profilaktyki jest ochrona oczu przed czynnikami zewnętrznymi, przede wszystkim:

• stosowanie okularów przeciwsłonecznych z filtrem UV,
• unikanie ekspozycji na kurz i wiatr,
• regularne stosowanie kropli nawilżających do oczu.

W przypadku zauważenia pierwszych objawów warto szybko skonsultować się ze specjalistą. Wczesna diagnoza może znacząco wpłynąć na przebieg leczenia oraz pozwolić uniknąć dalszych komplikacji zdrowotnych.